W dzisiejszych czasach miejsca pracy podlegają ciągłym przekształceniom i wyzwaniom. Stres, niepewność oraz dynamiczne zmiany mogą negatywnie wpływać na pracowników. Jednak niektórzy radzą sobie w takich warunkach wyjątkowo dobrze – adaptują się, osiągają sukcesy i budują swoją pozycję. Co jest ich sekretem? Odporność psychiczna, czyli zdolność do skutecznego radzenia sobie z trudnościami.
Badania nad odpornością psychiczną
Dwaj badacze, S. Maddi i D. Khoshaba[i], przez 12 lat analizowali pracowników dużej amerykańskiej firmy telekomunikacyjnej, która przechodziła okres deregulacji. Firma doświadczała gwałtownych zmian, a praca wielu osób była zagrożona.
Wyniki były zaskakujące: pomimo utraty pracy przez niemal połowę zatrudnionych i znaczących stresujących wydarzeń życiowych (takich jak problemy zdrowotne, rozwody czy depresja), jedna trzecia badanych nie tylko przetrwała trudny czas, ale osiągnęła sukces. Jedni awansowali w strukturach firmy, inni założyli własne biznesy lub znaleźli wartościowe zatrudnienie w nowych organizacjach.
Czym jest odporność psychiczna?
Odporność psychiczna to dynamiczna zdolność przystosowywania się do wyzwań i przeciwności losu. Nie jest to cecha stała – można ją rozwijać i wzmacniać. Centrum Pewności Siebie i Dobrostanu (2006) wskazuje, że osoby o niskim poziomie odporności mogą nauczyć się, jak skutecznie radzić sobie ze stresem i trudnościami.
Jednym z kluczowych elementów odporności jest hart ducha – wewnętrzna siła, która pozwala wytrwale dążyć do długoterminowych celów mimo przeszkód (Jackson, Firtko, & Edenborough, 2007). Dzięki odpowiednim strategiom i nawykom można skutecznie wzmacniać tę umiejętność.
Co wyróżnia odpornych pracowników?
Silne relacje z innymi
Odporny pracownik buduje trwałe i wartościowe relacje zawodowe. Skutecznie komunikuje się z innymi, aktywnie słucha i odpowiada na potrzeby emocjonalne kolegów z zespołu. To osoba, która dąży do współpracy opartej na wzajemnych korzyściach.
Wsparcie społeczne
Rozwijanie sieci kontaktów zawodowych i osobistych pomaga w radzeniu sobie ze stresem. Warto mieć wsparcie również poza najbliższym zespołem, co pozwala uzyskać obiektywną perspektywę i uniknąć poczucia izolacji.
Zaufanie i pozytywne podejście
Pracownicy o wysokiej odporności konsekwentnie budują zaufanie w zespole. Co ciekawe, potrafią także zachować dystans i wprowadzają do pracy element zabawy, co sprzyja pozytywnym emocjom i redukcji napięcia.
Autentyczność
Osoby odporne psychicznie pozostają wierne swoim wartościom i przekonaniom. Zachowują spójność między tym, co mówią, a tym, jak postępują.
Skuteczne zarządzanie stresem
W obliczu wyzwań odporny pracownik monitoruje swoje myśli i reaguje świadomie. Dzięki umiejętnościom zarządzania stresem unika wypalenia zawodowego i szybko regeneruje siły.
Hart ducha i dążenie do celu
Pracownicy z hartem ducha wykazują pasję oraz wytrwałość w osiąganiu ambitnych celów. Pokonywanie przeszkód postrzegają jako szansę do rozwoju, a nie jako barierę.
Znaczenie odporności psychicznej w nowoczesnym miejscu pracy
Dzisiejsze organizacje wymagają elastyczności i umiejętności adaptacji do ciągłych zmian. Pracownicy o wysokim poziomie odporności psychicznej potrafią:
- efektywnie zarządzać stresem,
- dostosować się do nowych sytuacji i wyzwań,
- utrzymywać pozytywne relacje z zespołem,
- osiągać cele pomimo trudności.
Odporność psychiczna w miejscu pracy to klucz do zdrowia organizacji i jej pracowników. Rozwijanie tej umiejętności prowadzi do większej wydajności, lepszego zarządzania stresem i satysfakcji zawodowej. Inwestowanie w budowanie odporności psychicznej to inwestycja w zdrowie i rozwój zespołu, która przynosi długoterminowe korzyści.
[i] https://positivepsychology.com/resilience-in-the-workplace/
